Towarzystwo Przyrodnicze w Gdańsku

Towarzystwo Przyrodnicze w Gdańsku (łac. Societas Physicae Experimentalis, niem. Naturforschende Gesellschaft^[1]) – jedno z najstarszych towarzystw naukowych na ziemiach polskich.

Historia

Założone zostało w Gdańsku w 1743 r. przez Daniela Gralatha^[2] i działało do 1936.

Towarzystwo organizowało wykłady i pokazy doświadczalne z zakresu nauk przyrodniczych i ścisłych, gromadziło przyrodnicze i paleontologiczne kolekcje oraz prowadziło bibliotekę naukową^[2]. Współpracowało również z władzami miejskimi w kwestii ustawodawstwa medycznego^[3].

W latach 1746–1829 siedziba towarzystwa mieściła się w Zielonej Bramie^[2], a w okresie 1846-1936 w Domu Towarzystwa Przyrodniczego przy ul. Mariackiej 26 (dawna Mariengasse).

Członkowie

Do Towarzystwa należeli m.in. kolekcjoner inkluzji w bursztynie Georg Carl Berendt^[4], znany bibliofil, patrycjusz gdański Jan Uphagen, naturaliści Jacob Theodor Klein, Gotfryd Reyger, August Moszyński, Joachim Litawor Chreptowicz i Jean Baptiste Dubois^[2], Nataniel Mateusz Wolf, a także Abraham Lissauer, Hugo Conwentz, Konrad Lakowitz i Paweł Świetlicki^[5].

Przypisy

↑ Societas Physicae Experimentalis, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-12-21] .
↑ ^a ^b ^c ^d Czerniakowska 1996
↑ K.K. Pękacka-Falkowska K.K., B.B. Drzewiecki B.B., Projekt porządku akuszerskiego Towarzystwa Przyrodniczego w Gdańsku (Naturforschende Gesellschaft) z 1781 r., „Medycyna Nowożytna 2019”, T. 25, nr 2, 2020, s. 47-66, DOI: 10.4467/12311960MN.19.015.11834 .
↑ Szadziewski R., Sontag E., 2008: Wkład Gdańska w poznanie inkluzji zwierząt w bursztynie. Bursztynisko, 31: 10-11.
↑ Jerzy Sawicki. Relacje Ewalda Georga Kleista z Gdańskim Towarzystwem Fizyki Doświadczalnej. „Maszyny Elektryczne – Zeszyty Problemowe”. 4 (116), s. 125–131, 2017. Instytut Napędów i Maszyn Elektrycznych KOMEL. ISSN 0239-3646.

Bibliografia

Czerniakowska M., 1996: Jan Uphagen (1731-1802) i Gdańskie Towarzystwo Przyrodnicze. Wszechświat, 10: 228-231. Jan Uphagen i Gdańskie Towarzystwo Przyrodnicze

[epwn-1] Societas Physicae Experimentalis, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-12-21] .

[Czerniakowska_1996-2] Czerniakowska 1996

[3] K.K. Pękacka-Falkowska K.K., B.B. Drzewiecki B.B., Projekt porządku akuszerskiego Towarzystwa Przyrodniczego w Gdańsku (Naturforschende Gesellschaft) z 1781 r., „Medycyna Nowożytna 2019”, T. 25, nr 2, 2020, s. 47-66, DOI: 10.4467/12311960MN.19.015.11834 .

[4] Szadziewski R., Sontag E., 2008: Wkład Gdańska w poznanie inkluzji zwierząt w bursztynie. Bursztynisko, 31: 10-11.

[5] Jerzy Sawicki. Relacje Ewalda Georga Kleista z Gdańskim Towarzystwem Fizyki Doświadczalnej. „Maszyny Elektryczne – Zeszyty Problemowe”. 4 (116), s. 125–131, 2017. Instytut Napędów i Maszyn Elektrycznych KOMEL. ISSN 0239-3646.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]